TALLER DE TRADUCCIÓN A LENGUAS INDÍGENAS. TEXTO EN MIXE DE CHUXNABAN, QUETZALTEPEC
Niamukëty ja ja’ayëty y’ijxtëp ko ja naax kujkyë’ätsyn pyiëty wäänë ets jakok tëyjyë nyijkx ankëjx tsyow xëmë pyatëkë jam tsyon’onta’aky ma joyitmën tu’uk pyëty ets tu’uk tëyjyë nyijkx ets jëtu’un tyu’uyë’ëy myääp ko awtijpë pyatëty o ko ixkey pyättëty oy najxm xyajajtëmëty o mëk këjxm. Yajniwintakpë ets jam ja anajynyë kyë’ë jyajkëxkony ma mëti’ipë tëyjyë päjtpën ets ja aoy kyë’ë jam jyajpëjkta’aky ma mëti’ipë tëyjyë nëjkxpën. Tu’ktsojk najpattëmëty ma mëtu’uk këxwa’kpäjnën. Tu’uk tu’uk ja këxwa’kpäjtën yë’ë mëët y’oyjyë mëti’ipë kujky päjtpën ets mëti’ipë tëyjyë nëjkxpën, wäänë ankëjxtsyow ets wäänë jëjp’am jyajpaaty mëëtpë ja mëttu’ukpë, paty jëtu’un jyaj’ix’y’aty këxjyo’oypyäjnën. Wä’äntää winkpë nëy’y’amukë oy kyëxë’ëkëty wä’äntää ijxën kanaak tmëët’attëty taapë ja ijxën nimaa xykyajyajjajtëmëty nimaa mëtu’ukpë nimaa ja mëmäjtsk tëjkokpkën. Ja këxjyo’oypyajtën wintuuy jyajtukpëty, ko tää ixytëkë na tukpätta’anëmëty o atëkätsow tsiptä’äk tu’un npäjtëmëty. Tänë nkëxwa’këmëty jam tu’un najpattëmëty, jëtu’unyë ja kë’ëjëty najtëëykyëtakkëmëty ets ninnu’un nka’ja mëjaawtu’unëmëty, ja këpajk kujkyë nmëët’ajtëmëty, nen ka’ap tyim mëk kujkyëty je’eyjyëm paat oy ninaxkuijxëmëty ja wiinkpë ja këxwa’kpäjtën mëti’ipë jyajtukmiimpën, atya’akyë ja xëj pyëtsëmëty ets winjääjëty. Ko njyo’oyjya’anëmëty ma ja këxjyo’oypyäjnën yë’ë aka’any najpëtë’këm mëti’ipë jyajpatpën ma aoytsyowpa’tkën, yë’ë xëmë nyijiits’ajtyp ja po’o ak o ja po’o ak jyu’unkpë, na’atsy jam je’eyjyë oy tyim këxywa’aky ma ja këxjyo’oypyajnën. Ko aka’any jyajkëxkäpy ja mëtu’ukpë, ko akonyë ntijja’anëmëty jä’ä nxëmo’oyëmëty teky, tää najpëtë’këmëty mëti’ipë jëtu’un y’ixyëts ixtëm ja anajynytsow jyajpatpën (nëntu’un xyëë teky ka’ap jyë’ë njakyujkëmëty ja teky mëti’ipë të jyajnimëtyäkyën), na jamtëkë najjajtëmëty ma ja tekyën, ntukwinajxëm ja myëku’uk ets jam npëjktakkëmëty ja mëmäjtsk këxjyo’oypyäjnën, jam waanë pyo’kxa’any ja teky, e ma mëtu’ukpën jam ja teky pyo’kxa’any. (Ma aka’any tsyo’onta’kyën ja këxjyo’opyäjnë jää xëmë tsyiptä’äky, konnëm ko ntukjajtëmëty wi’ix jam njyo’oyëmëty. Ko tu’ukyë ja xëë tmëët’attë teky ets teky paty tsipjyajniëtya’aky. Mëk tsyima’ixy’itta’any ets ka’ap tu’knax mäjtsk ja teky nkajpë’këmëty). Tu’un njajtëmëty ja mëmäjtsk këxwa’akpäjnën, jë’ëyjyë ko jyajjatta’any wi’ix njyu’kxëmëty konnëm njajtënëty ja jëjp’am ma ja këxjyo’oypyäjnën. Ka’ap tsyipëty wi’ix jam njënajkëmëty, jë’ëyjyë ko ja teky ixypo’kx ntukkutoonë’këmëty ets jam wyë’ëmëty ma ënety jam jyajpaatyën, jäänëm jyu’kxa’any ko ënety të njënajkëmë.
Julio Cortazar
Texto traducido durante el Segundo taller de traducción a lenguas indígenas de la FAHHO. Para la versión en español consulte la página www.bibliotecajuandecordova.mx